Με λίγα λόγια, από την μια πλευρά, ο ζεόλιθος, βοηθάει στον καθαρισμό του περιβάλλοντος και συγκεκριμένα του χώματος και από την άλλη, διαχειρίζεται τα θρεπτικά συστατικά. Με αυτό τον τρόπο διατηρεί το συγκεκριμένο περιβάλλον καθαρό και έτσι προάγει την καλή υγεία της καλλιέργειας.
Ζεόλιθος στη γεωργία | Zeolife.gr
Ο ζεόλιθος στην γεωργία εφαρμόζεται κυρίως με την ενσωμάτωσή του στο έδαφος. Λειτουργεί ως ένας άριστος διαχειριστής περιβάλλοντος (μοριακό σφουγγάρι) και ταυτόχρονα ως ένα εξαιρετικό φίλτρο. Δεσμεύει το νερό και τα θρεπτικά συστατικά και τα αποδίδει άμεσα στο ριζικό σύστημα. Αυτό έχει σαν αποτελέσμα την αύξηση της παραγωγής και την ταυτόχρονη βελτίωση των ποιοτικών χαρακτηριστικών του παραγόμενου προϊόντος.
Ενσωμάτωση ζεόλιθου
Στην ενσωμάτωσή του στο έδαφος, παίζουν σημαντικό ρόλο η καλλιέργεια και ο τύπος του εδάφους. Σε γενικές γραμμές, ο ζεόλιθος ενσωματώνεται σε ποσότητες από 450 μέχρι 650 kg ανά στρέμμα καλλιέργειας. Θεωρητικά, μας ενδιαφέρει η ποσότητα του ζεόλιθου σε σχέση με το χώμα να είναι από 5 έως 20% κατά όγκο.
Παράδειγμα ενσωμάτωσης ζεόλιθου σε ελαιόδεντρα.
Θεωρώντας ότι ένα ελαιόδεντρο αναπτύσσει το επιφανειακό ριζικό του σύστημα σε επιφάνεια περίπου 4 τετραγωνικών μέτρων (2Χ2m) και βάθος 60 εκατοστών, ο συνολικός όγκος του χώματος όπου βρίσκεται το ριζικό σύστημα αυτό, ανέρχεται σε περίπου 2,4 κυβικά μέτρα. Άρα λοιπόν χρειαζόμαστε περίπου 24 κιλά ζεόλιθου, εάν εφαρμόσουμε την μέση ποσότητα του 10%. Εάν τώρα υπολογίσουμε ότι σε ένα χωράφι, φυτεύουμε περίπου 25 ελαιόδεντρα ανά στρέμμα, δηλαδή, 6 m περίπου απόσταση το ένα ελαιόδεντρο από το άλλο, με έναν απλό πολλαπλασιασμό, θα καταλήξουμε στο συμπέρασμα, ότι 600 kg ζεόλιθου είναι η ιδανική ποσότητα ανά στρέμμα με ελαιόδεντρα. Για καθαρή εξοικονόμηση χρημάτων, η ενσωμάτωση αυτή, προτείνεται να γίνεται σε υπάρχοντα δέντρα, σε συνολικά τρία χρόνια. Δηλαδή, 8 kg ζεόλιθου, σε κάθε ελαιόδεντρο, για τρία συνεχόμενα χρόνια.
Δοσολογίες ενσωμάτωσης ζεόλιθου
- Ελαιόδεντρα: 600 κιλά ανά στρέμμα ή 24 κιλά ανά δέντρο
- Οπωροφόρα δέντρα: 450 κιλά ανά στρέμμα ή 15 κιλά ανά δέντρο
- Αμπέλι: 450 κιλά ανά στρέμμα ή 1,15 κιλά ανά ρίζα
- Καρυδιές: 600 κιλά ανά στρέμμα ή 24 κιλά ανά δέντρο
- Καλλωπιστικά φυτά: 20% κατά βάρος χώματος σε πλήρη ανάμιξη
- Σποροπαραγωγή: 20% κατά βάρος χώματος σε πλήρη ανάμιξη
- χλοοτάπητας: 100 κιλά το στρέμμα
Ένα από τα σημαντικά πράγματα που πρέπει να κατανοήσουμε σε σχέση με τη χρήση του ζεόλιθου στη γεωργία, είναι ότι ο ζεόλιθος, ασχολείται πρωταρχικά με τη γη μας και ως επίπτωση αυτής της δράσης βελτιώνει την παραγωγή. Η σημασία αυτής της παρατήρησης φαίνεται ξεκάθαρα όταν η γη είναι όξινη, αφού σε αυτήν την περίπτωση το 70% του λιπάσματος που προσθέτουμε είναι άχρηστο. Είναι η ίδια η γη που αντιδρά με αυτό και δεν προσφέρει στο φυτό παρά μόνο το 30%. Ενώ η χρήση του ζεόλιθου που λειτουργεί ως εξισορροπητής επιτρέπει την μετατροπή του pH της γης σε ένα ουδέτερο. Έτσι στη συνέχεια όταν προσθέτουμε το λίπασμα σε αυτή τη νέα γη, το λίπασμα λειτουργεί 100% κι έχουμε μεγαλύτερη απόδοση. Πράγμα το οποίο δίνει τη δυνατότητα να εξοικονομήσουμε λίπασμα. Επίσης σε αυτή την διαδικασία έχουμε και εξοικονόμηση νερού. Επίσης όταν έχουμε πολλές ή ισχυρές βροχές ο ζεόλιθος κρατά το λίπασμα στο επίπεδο του ριζικού συστήματος, πράγμα που βοηθά στην ανάπτυξη του φυτού. Και αυτό γίνεται για τον ίδιο λόγο με το οποίο λειτουργούν τα λιπάσματα επιβράδυνσης που εμπεριέχουν ζεόλιθο στην εξωτερική τους δομή. Γι’ αυτό το λόγο λοιπόν δεν είναι ότι αναγκαζόμαστε, αλλά ότι υπάρχει ανάγκη για την χρήση του ζεόλιθου στη γεωργία. Κάθε παραγωγή που πραγματικά σέβεται τον άνθρωπο και το περιβάλλον χρειάζεται το ζεόλιθο. Διότι ο ζεόλιθος καθαρίζει τη γη από τα βαρέα μέταλλα, τις τοξίνες και τις ελεύθερες ρίζες. Έτσι κάθε εφαρμογή του βελτιώνει τη γη μας και προσφέρει ένα πρόσφορο έδαφος στα φυτά μας. Σε αυτό το πλαίσιο ο ζεόλιθος λειτουργεί ως μια μηχανή του Wiener που με ανάδραση προσαρμόζει το έδαφος σε μια αποτελεσματικότερη χρήση. – Νίκος Λυγερός
Με ποιον τρόπο λειτουργεί ο ζεόλιθος στη γεωργία;
Η απάντηση σε αυτή την ερώτηση, βρίσκεται στις μοναδικές ιδιότητες αυτού του ορυκτού υλικού.
Ο ζεόλιθος είναι ένα μικροπορώδες υλικό
Καταρχήν, ο ζεόλιθος έχει υψηλό πορώδες. Ο κλινοπτιλόλιθος για παράδειγμα, που χρησιμοποιούμε ευρέως στην Ελλάδα, θεωρείται από τα πιο μικροπορώδη φυσικά υλικά που βρίσκονται στη φύση. Αυτή η μοναδική ιδιότητα, καθιστά τον ζεόλιθο ένα εξαιρετικό αποταμιευτή νερού.
Έχει αρνητικό φορτίο
Η επόμενη σημαντική ιδιότητα του ζεόλιθου είναι το γεγονός ότι είναι ένα από τα λίγα αρνητικά φορτισμένα στοιχεία της φύσης. Έτσι ο ζεόλιθος απορροφάει στους θύλακες του θρεπτικά συστατικά και ιχνοστοιχεία, όπως άζωτο και κάλιο.
Έχει μεγάλη ικανότητα ανταλλαγής ιόντων (CEC)
Η μεγάλη ικανότητα ανταλλαγής ιόντων (CEC), προσδίδει στον ζεόλιθο την μοναδική ιδιότητα να αποδίδει στην επιφάνεια του, στοιχεία τα οποία έχει προσροφήσει, όταν ζητηθεί από το περιβάλλον. Με αυτόν τον τρόπο, διοχετεύει στις καλλιέργειες θρεπτικά συστατικά και ιχνοστοιχεία, όταν αυτά ζητηθούν από το ριζικό σύστημα. Ο ρυθμός απόδοσης των θρεπτικών συστατικών του συγκεκριμένου ζεόλιθου, είναι επίσης πολύ σημαντικός, διότι πετυχαίνει την μέγιστη διαχείριση, η οποία είναι απαραίτητη στην καλλιέργεια για να αναπτυχθεί σωστά. Επίσης, ο ζεόλιθος, μόλις ενσωματωθεί στο έδαφος, ξεκινά να το καθαρίζει από βαρέα μέταλλα, τοξίνες, και ελεύθερες ρίζες. Επίσης απορροφάει και κρατάει για πάντα μέσα του, ενώσεις μεγάλης μοριακής δομής, που προέρχονται συνήθως από φυτοφάρμακα και χημικά λιπάσματα, οι οποίες μπορεί να εμποδίσουν την ανάπτυξη της καλλιέργειας.
Πληροφορίες και αγορά: 2311 295520
Πείραμα με ντοματιές
Στο παρακάτω πείραμα μπορούμε να παρατηρήσουμε την αύξηση του ριζικού συστήματος με μοναδική διαφορά σε σχέση με τον μάρτυρα, την προσθήκη ζεολιθου. Χρησιμοποιήθηκε απλό φυτόχωμα και φυσικός ζεόλιθος κοκκομετρίας έως 0,8 χιλιοστά.
Ανάμιξη ζεόλιθου με το φυτόχωμα.
Στις 3 κάθετες σειρές αριστερά, τοποθετήθηκε μόνο απλό φυτόχωμα. Στις 3 κάθετες σειρές δεξιά, προστέθηκε φυτόχωμα αναμεμιγμένο με ζεόλιθο κοκκομετρίας έως 0,8 χιλιοστών, σε ποσοστό 20%. Το ποσοστό αυτό προκύπτει από μελέτη με φυτά από αγγουράκια, στο οποίο μετρήθηκαν τα ποσοστά πρόσμιξης ζεόλιθου με το χώμα 0, 5, 10, 15 και 20%. Η μελέτη έδειξε ότι για την σποροπαραγωγή, η ιδανική δοσολογία ζεόλιθου είναι 20% κατά βάρος χώματος.
Τοποθέτηση παραδοσιακών σπόρων στις θήκες.
Σε κάθε θήκη τοποθετήθηκαν τρεις σπόροι. Στην πρώτη και 6η σειρά έχουν τοποθετηθεί παραδοσιακοί σπόροι για πιπεριές. Στην 2η και η 5η σειρά σπόροι μελιτζάνας και στην 3η και η 4η σπόροι από ντοματιές.
Επικάλυψη σπόρων με το ανάλογο χώμα.
Οι θήκες επικαλύφθηκαν με το ανάλογο χώμα. Στις 3 πρώτες σειρές με απλό φυτόχωμα και στις 3 τελευταίες με φυτόχωμα και ζεόλιθο ίδιας ανάμιξης με το κάτω μέρος.
Τεχνητό φαινόμενο θερμοκηπίου.
Για 49 ημέρες, διατηρήθηκαν συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας, παρόμοιες με θερμοκηπίου για την ομαλή ανάπτυξη των σπόρων και των φυτών.
Αποτελέσματα πειράματος στο ριζικό σύστημα.
Μετά από 49 ημέρες, παρατηρούμε θεαματική ανάπτυξη του ριζικού συστήματος και των φυτών. Δείτε εδώ περισσότερες φωτογραφίες του πειράματος σε μεγαλύτερη ανάλυση.
Επιλογή σωστής κοκκομετρίας ενσωμάτωσης
Ο ζεόλιθος μπορεί να βοηθήσει στην αποστράγγιση νερού σε βαριά εδάφη και στην αντίθετη περίπτωση στην συγκράτηση νερού και θρεπτικών συστατικών σε ελαφριά. Και στις δύο περιπτώσεις, βοηθάει και στην αποτροπή δημιουργίας μυκήτων, καθώς βοηθάει στην οξυγόνωση του εδάφους. Έτσι με αυτή τη λογική, σε βαριά εδάφη προτιμάται ζεόλιθος σε μορφή χαλικιού (2,5 έως 5 χιλιοστά), ενώ σε ελαφρά εδάφη προτιμάται αυτός σε μορφή λεπτού χαλικιού(0,8 έως 2,5 χιλιοστά). Στην περίπτωση που το έδαφος είναι αμμώδες, μπορεί να χρησιμοποιηθεί η πούδρα έως 0,8 χιλιοστά.
Πόσο κρατάει η δράση του ζεόλιθου;
Η ωφέλιμη δράση του ζεόλιθου είναι μακροχρόνια καθώς δεν αποσαθρώνεται όπως άλλα υλικά. Αφού ολοκληρωθεί η πλήρης ενσωμάτωσή του, θεωρητικά, ο ζεόλιθος δεν χάνει ποτέ την ιδιότητα ανταλλαγής ιόντων και έτσι συνεχίζει τα δράση του για πάντα. Στην πραγματικότητα όμως, οι θύλακες του ζεόλιθου μπορεί να γεμίσουν με διάφορα στοιχεία, κυρίως από μόρια μεγάλη δομής και να περιορίσουν την δράση του. Αυτό συμβαίνει στις περιπτώσεις συμβατικών καλλιεργειών όπου χρησιμοποιούνται χημικά λιπάσματα και φυτοφάρμακα.
Εγγραφείτε στα νέα μας
και λάβετε αυτόματα στην ηλεκτρονική σας αλληλογραφία όλες τις εξελίξεις για το ζεόλιθο Εγγραφή
Η χρήση του στις καλλιέργειες, εκτός της ποιοτικής βελτίωσης των καρπών απέδωσε αύξηση παραγωγής όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα:
Πίνακας αύξησης παραγωγής στη γεωργία με τη χρήση φυσικού ζεόλιθου
| Καλαμπόκι – Γέφυρα Θεσσαλονίκης | 50% |
|---|---|
| Σιτάρι – Γέφυρα Θεσσαλονίκης | 34% |
| Ρύζι – Χαλάστρα Θεσσαλονίκης | 50% |
| Βιολογική τομάτα – Άσπρο Έδεσσας | 52% |
| Σταφύλι – ‘Άγιος Αθανάσιος Θεσσαλονίκης | 66% |
| Ακτινίδια – Λειβαδοχώρι Σερρών | 45% |
| Βαμβάκι – Νέα Ορεστιάδα | 20% |
| Ανθοφορία στο γαρίφαλο – Σιδηρόκαστρο Σερρών | 25% |
Παρακάτω αναλυτικά οι ευεργετικές ικανότητες του ζεόλιθου στην γεωργία
- Αυξάνει την ικανότητα συγκράτησης των θρεπτικών στοιχείων. (η εναλλακτική του ικανότητα ανέρχεται σε 220-400 meq/100g και είναι διπλάσια από αυτή του μπεντονίτη)
- Μειώνει τις απώλειες θρεπτικών στοιχείων λόγω αεριοποίησης. (απώλειες αζώτου με τη μορφή αμμωνίας) ή υδατομεταφοράς (νιτρώδη και νιτρικά) και συνεπώς συμβάλλει στη μείωση της ποσότητας των χρησιμοποιούμενων λιπασμάτων κατά 20-25%. Συνεπώς συνίσταται η προσθήκη του κατά την κομποστοποίηση των φυτικών υλικών και της ζωικής κοπριάς ξεκινώντας από τα δάπεδα των στάβλων.
- Σε συνδυασμό με τη λίπανση μπορεί να βοηθήσει στη σταδιακή αποδέσμευση των θρεπτικών στοιχείων έτσι ώστε να μην έχουμε απώλειες και από την άλλη μεριά εφοδιασμό των φυτών για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
- Με την χρήση λιγότερων λιπασμάτων και νερού προάγεται η καλή διαχείριση του εδάφους και η μείωση της ρύπανσης που προέρχεται από την έκπλυση των λιπασμάτων στον υδροφόρο ορίζοντα.
- Αποφέρει εντυπωσιακά αποτελέσματα όσον αφορά τους ρυθμούς ανάπτυξης του φυτού, μειώνει τις ασθένειες στο ριζικό σύστημα, αυξάνοντας την παραγωγή και την ποιότητα των αγροτικών προϊόντων.
- Αυξάνει την ικανότητα συγκράτησης νερού και την ομοιόμορφη διανομή του στο έδαφος, ιδιαίτερα στα αμμώδη εδάφη (ο ζεόλιθος συγκρατεί νερό σε ποσότητα ίση με το 42-50% του βάρους του το οποίο αποδίδει στα φυτά σταδιακά). Ουσιαστικά δημιουργούμε μικροσκοπικά παγούρια νερού διάσπαρτα σε όλο το χωράφι που με κάθε βροχή ξαναγεμίζουν για να διαθέσουν το νερό στα φυτά στην περίοδο της ξηρασίας.
- Αυξάνει τη διαθεσιμότητα φωσφόρου και καλίου, απορροφά και παγιδεύει τις τοξικές προσμείξεις, προωθεί την ισορροπία αλκαλικών μετάλλων.
- Εξουδετερώνει τα όξινα συστατικά του εδάφους (ανεβάζει το pH) και συνεπώς δεν χρειάζεται η προσθήκη άλλων υλικών.
- Είναι 100% φυσικό προϊόν που μπορεί να χρησιμοποιηθεί στη βιολογική γεωργία.
- Οι ευεργετικές του επιδράσεις είναι μόνιμες αφού δεν αποικοδομείται όπως άλλα βελτιωτικά του εδάφους.
- Έχει χαμηλό κόστος εφαρμογής όταν αναχθεί σε ετήσια βάση για όλη την περίοδο της ωφέλειας που προσφέρει. Αυξάνει τον όγκο των καρπών με παραγωγική ομοιομορφία και συνδυάζεται άριστα με τους ενεργούς μικροοργανισμούς, ενδυναμώνοντας τη δράση τους. Ως άμεση συνέπεια όλων των παραπάνω, εξολοθρεύει τα παθογόνα, και τους σπόρους των ζιζανίων.
- Αυξάνει την παραγωγή και βελτιώνει την ποιότητα των παραγόμενων προϊόντων. Έτσι έχουν και μεγαλύτερο χρόνο παραμονής στο ράφι στα σημεία πώλησης.
- Μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως υπόστρωμα που βοηθάει στην ανάπτυξη υδροπονικών καλλιεργειών σε μεσογειακές συνθήκες. Χρησιμοποιείται στα λαχανοκομικά, ανθοκομικά, αρωματικά είδη και δίνει προϊόντα υψηλής παραγωγής και ποιότητας.
- Συνδυάζεται άριστα με τους ενεργούς μικροοργανισμούς ενδυναμώνοντας τη δράση τους.
- Αυξάνει την φωτοσυνθετική απόδοση – ξηρά ουσία.
- Μειώνει την πρόσληψη νατρίου. Συμβάλλει στην αντοχή των φυτών στην αλατότητα και στα τοξικά επίπεδα Μn, Fe, και Ρ.
- Σε υδροπονική καλλιέργεια αύξησε τις αποδόσεις δημιουργώντας παχύτερο, λευκότερο και υγιέστερο ριζικό σύστημα.
- Έχει την ικανότητα του να αποδεσμεύει αργά και με φυσικό τρόπο τις θρεπτικές ουσίες στο ριζικό σύστημα των νέων φυτών. Με αυτό τον τρόπο αυξάνει τη δύναμη και την απόδοση τους.
- Ο ζεόλιθος σε σκόρδα έχει επιφέρει καταπληκτικά αποτελέσματα στην ανάπτυξη τους.